Chrząszczyce

Chrząszczyce
wieś
Ilustracja
Panorama wsi od południa
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

opolski

Gmina

Prószków

Liczba ludności (2022)

578[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-060[3]

Tablice rejestracyjne

OPO

SIMC

0502457

Położenie na mapie gminy Prószków
Mapa konturowa gminy Prószków, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Chrząszczyce”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Chrząszczyce”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Chrząszczyce”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Chrząszczyce”
Ziemia50°36′44″N 17°53′41″E/50,612222 17,894722[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Chrząszczyce (dodatkowa nazwa w j. niem. Chrzumczütz, wcześniej Chrzumbzüz[4]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Prószków.

Nazwa

Topograficzny słownik Prus z 1835 roku notuje wieś pod polską nazwą Chrzumczyc, a także zgermanizowaną Chrzumczütz[5].

Ze względu na polskie pochodzenie nazwy, w okresie władzy NSDAP w latach 1933-1945 administracja zmieniła nazwę miejscowości na nową, ideowo poprawną - Schönkirch[6]

Historia

Wieś znana już przed 1260 rokiem. W tym roku pierwsza wzmianka o kościele parafialnym pw. św. Stanisława. W XIII wieku oprócz kościoła we wsi wzniesiono także obronny dwór.

Prawie cała wieś i kościół spaliły się w pożarze w 1814.

Urodził się tu Edward Paweł Frankiewicz− polski franciszkanin, filozof, historyk, publicysta, więzień obozu koncentracyjnego w Dachau.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[7]:

  • zespół kościoła par. pw. MB Szkaplerznej:
    • kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej, z l. 1920-1921, zachowując jednak jako kaplicę pierwotne gotyckie prezbiterium starej świątyni z XIV w. W kościele znajduje się kamienna, rzeźbiona romańska chrzcielnica z ok. XII wieku. W byłym prezbiterium zachował się barokowy ołtarz z pierwszej połowy XVII wieku z obrazem z 1820 r.
    • cmentarz kościelny
    • polska szkoła parafialna, z l. 1834-1837
    • szkoła niemiecka, z 1880 r.
    • ogrodzenie cmentarza z bramkami.

Inne zabytki:

  • kamienna rzeźba przedstawiająca św. Jana Nepomucena, pochodząca z przełomu XVIII/XIX wieku
  • grodzisko powstałe z ruin dworu obronnego z XIII w.

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16795
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07] .
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 160 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
  4. red. Andrzej Hanich: Quellen zur Geschichte von Proskau. Źródła do dziejów Prószkowa. Opole: Państwowy Instytut Naukowy - Instytut Śląski w Opolu, Parafia Rzymskokatolicka św. Jerzego w Prószkowie, Urząd Miasta i Gminy w Prószkowie, 2012, s. 462. ISBN 978-83-7126-283-8.
  5. J.G. Muller 1835 ↓, s. 559.
  6. Schönkirch w niemieckim spisie wsi na Śląsku.
  7. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024, s. 101 .

Bibliografia

  • J.C. Muller: Bollständiges geographisch-statistisch-topographisches Wörterbuch des preußischen Staates Erster band A-E. Erfurt: J.E. Muller Buchhandlung, 1835.
  • Z. Bereszyński, Niezwykła chrząszczycka chrzcielnica. Gazeta Wyborcza Opole, 30 VI 2008 r.

Linki zewnętrzne

  • Chrząszczyce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 653 .

[1].

  • p
  • d
  • e
Gmina Prószków
Miasto
Wsie
Osada
Integralne części wsi
  • Kącka Śluza
  • Kolonia Jaśkowice
  • Kolonia Przysiecka
  • Leśniki
  • Osiny
  • Pulów
  • Smolnik
  • Wolskie