Chasmozaur

Chasmozaur
Chasmosaurus
Lambe, 1914
Okres istnienia: 76,5–75,5 mln lat temu
PreꞒ
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Q
76.5/75.5
76.5/75.5
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury ptasiomiedniczne

Podrząd

Cerapoda

Infrarząd

ceratopsy

Rodzina

Ceratopsidae

Podrodzina

Chasmosaurinae

Rodzaj

chasmozaur

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Chasmozaur (Chasmosaurus) – roślinożerny, czworonożny, rogaty dinozaur należący do ceratopsów. Spokrewniony z triceratopsem.

Nazwa rodzajowa Chasmosaurus oznacza jaszczura ze szczelinami.

Opis

Szkielet chasmozaura (Royal Tyrrell Museum of Paleontology, Drumheller, Alberta)

Chasmozaur posiadał z tyłu głowy ogromną, przypominającą żagiel kryzę z dwoma dużymi oknami skroniowymi, która chroniła kark i łopatki. Dzięki istnieniu okien, kryza chasmozaura była znacznie lżejsza niż gdyby była zbudowana z litej kości. Na przedzie długiej i wąskiej czaszki, tuż nad oczodołami, wystawały dwa rogi, a trzeci znacznie mniejszy umieszczony był na nosie chasmozaura. Po bokach kryzy, na całej jej długości, wyrastały drobne guzy. Odcinek kręgosłupa chasmozaura położony nad miednicą był usztywniony tkanką kostną a sama miednica była wzmocniona dzięki zespoleniu 8 kręgów. Taka budowa umożliwiała amortyzację podczas biegu chasmozaura.

Wielkość

Chasmozaur miał do 5 metrów długości i ważył około 2,2 t.

Występowanie

Chasmozaur występował pod koniec kredy - (około 76.5-75.5 milionów lat temu) - na obszarze dzisiejszej Ameryki Północnej w kanadyjskiej prowincji Alberta.

Behawior i Etologia

Chasmozaur żywił się roślinami włóknistymi.

Historia odkryć

Szczątki chasmozaura zostały znalezione w 1913 przez Charlesa Sternberga nad rzeką Red Derr w prowincji Alberta i opisane przez Lawrence'a Lambe w 1914.

Gatunki

Gatunki należące do rodzaju Chasmosaurus według Maidment i Barretta (2011)[1]:

  • Chasmosaurus belli (Lambe 1902) = C. canadensis (Lambe 1902) = C. brevirostris Lull 1933 = C. kaiseni Brown 1933
  • Chasmosaurus russelli Sternberg 1940

Zaliczany kiedyś do rodzaju Chasmosaurus gatunek C. mariscalensis jest obecnie gatunkiem typowym odrębnego rodzaju Agujaceratops, a gatunek C. irvinensis - rodzaju Vagaceratops.

Muzea

Przypisy

  1. Susannah H. Maidment, Paul M. Barrett. A new specimen of Chasmosaurus belli (Ornithischia: Ceratopsidae), a revision of the genus, and the utility of postcrania in the taxonomy and systematics of ceratopsid dinosaurs. „Zootaxa”. 2963, s. 1–47, 2011. (ang.). 

Bibliografia

  • Dotson, P. The Horned Dinosaurs. Princeton University Press. (1996)

Linki zewnętrzne

  • chasmozaur w Ontario. rom.on.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-20)].
  • www.dinosoria.com
Kontrola autorytatywna (takson kopalny):
  • J9U: 987007541589405171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 4531609
  • GBIF: 3238859
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 38855