Charles Münch

Charles Münch
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 września 1891
Strasburg

Pochodzenie

niemieckie

Data i miejsce śmierci

6 listopada 1968
Richmond

Instrumenty

skrzypce

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent, skrzypek

Odznaczenia
Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja), Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons

Charles Münch, także Charles Munch (ur. 26 września 1891 w Strasburgu, zm. 6 listopada 1968 w Richmond, Wirginia) – francuski dyrygent i skrzypek pochodzenia niemieckiego.

Życiorys

Urodził się jako syn alzackiego organisty i dyrygenta chóru Ernsta Müncha. Mężem starszej siostry Charles'a Müncha – Emmy był Paul Schweitzer, którego starszym bratem był Albert Schweitzer, autor fundamentalnej monografii Jan Sebastian Bach z 1908[1].

Studiował grę na skrzypcach w Konserwatorium w Strasburgu i w Paryżu u Luciena Capeta.

Na początku I wojny światowej został wcielony do armii niemieckiej w stopniu sierżanta artylerii. Doznał zatrucia gazem bojowym pod Péronne i był ranny w bitwie pod Verdun. Po wojnie wrócił do Alzacji i otrzymał obywatelstwo francuskie.

Po studiach w Berlinie u Carla Flescha rozpoczął karierę skrzypka solisty. Został profesorem Konserwatorium w Strasburgu (1919), potem w Konserwatorium w Lipsku. Od roku 1923 był koncertmistrzem orkiestry Gewandhaus.

Jako dyrygent zadebiutował w listopadzie 1932 w Paryżu.

Małżeństwo (1933) z wnuczką założyciela koncernu Nestlé zapewniło mu sfinansowanie dalszej kariery. W latach 1933–1940 doskonalił sztukę dyrygentury u Alfreda Szendreia w Paryżu. W latach 1935–1938 był dyrygentem założonej przez Alfreda Cortot orkiestry paryskiego Towarzystwa Filharmonicznego. W 1938 został dyrektorem Towarzystwa Koncertowego Konserwatorium Paryskiego. Zachował to stanowisko podczas niemieckiej okupacji Francji. Nie był jednak kolaborantem i wspierał francuski Ruch Oporu, za co został odznaczony Legią Honorową V klasy (1945). W 1952 został Komandorem tego orderu.

W grudniu 1946 po raz pierwszy dyrygował Boston Symphony Orchestra, a w 1949 został dyrektorem muzycznym tego zespołu. W 1952 odbył pierwsze tournée po Europie, 1956 drugie tournée po Europie i Związku Radzieckim. W 1962 zrezygnował z kierowania orkiestrą, przekazał kierownictwo Erichowi Leinsdorfowi a sam występował już tylko jako dyrygent gościnny. W 1967 uczestniczył w tworzeniu Orchestre de Paris.

Münch zapisał się w historii muzyki jako propagator nowej muzyki francuskiej, dyrygował prawykonaniami dzieł Alberta Roussela, Dariusa Milhaud i Artura Honeggera.

Pozostawił tom wspomnień autobiograficznych Je suis chef d’orchestre (1954).

Przypisy

  1. D. KernD.K. Holoman D. KernD.K., Charles Munch, Nowy Jork: Oxford University Press, 2012, s. 160, ISBN 978-0199772704  (ang.).

Bibliografia

  • G. Honegger, Un chef d’orchestre dans le siècle, Paris l987.
  • Ph. Olivier, Ch. Munch. Une biographie par le disque, Paris 1987.

Linki zewnętrzne

  • Biografia i portrety Charles'a Müncha
  • p
  • d
  • e
  • ISNI: 000000011051648X
  • VIAF: 32184142
  • LCCN: n81120380
  • GND: 119063808
  • NDL: 00515161
  • BnF: 138977980
  • SUDOC: 02892729X
  • NLA: 35222795
  • NKC: jn19990005894
  • BNE: XX856441
  • NTA: 072292741
  • BIBSYS: 1012165
  • CiNii: DA08731917
  • Open Library: OL137926A
  • PLWABN: 9810635803805606
  • NUKAT: n2006002420
  • J9U: 987007271013305171
  • LNB: 000253639
  • NSK: 000660700
  • CONOR: 14675555
  • KRNLK: KAC201618311
  • RISM: people/118114
  • WorldCat: lccn-n81120380
  • PWN: 3944363
  • Britannica: biography/Charles-Munch
  • Universalis: charles-munch
  • БРЭ: 2242316
  • SNL: Charles_Munch
  • VLE: charles-munch
  • DSDE: Charles_Münch