Carl Ludwig Engel

Zobacz też: inne osoby o nazwisku Carl Engel.

Johann Carl Ludwig Engel

Data i miejsce urodzenia

3 lipca 1778
Berlin

Data i miejsce śmierci

14 maja 1840
Helsinki

Zawód, zajęcie

architekt

Multimedia w Wikimedia Commons

Johann Carl Ludwig Engel (ur. 3 lipca 1778 w Berlinie, zm. 14 maja 1840 w Helsinkach) – niemiecki architekt, przedstawiciel klasycyzmu, działający od 1816 w Finlandii. Jego dziełem jest Plac Senatu w Helsinkach z gmachami senatu (1822–1828), uniwersytetu (1828–1832), biblioteki uniwersyteckiej (1836–1845) i katedrą luterańską (1830–1852).

Życiorys

Pomimo studiów architektonicznych w Berlinie (razem z Karlem Friedrichem Schinklem^[1]), nie należał do kręgu młodych adeptów architektury skupionych wokół Friedricha Gilly'ego^[2]. W 1809 rozpoczął pracę jako architekt miejski w Revalu^[2].

W 1814 zaczął przygotowywać projekty dla zleceniodawców fińskich^[2]. W 1814 zaprojektował drewniany dom Saarela (spalony podczas II wojny światowej) dla rosyjskiego gubernatora Finlandii Fabiana Gottharda von Steinheila a w latach 1816–1818 obserwatorium dla uniwersytetu w Turku^[2]. W 1816 car Aleksander I Romanow mianował go architektem komitetu odbudowy w Helsinkach^[2], które od 1812 były nową stolicą kraju^[3].

Pierwszy plan nowej stolicy opracował Johan Albrecht Ehrenström (1762–1847), projektując Plac Senatu z rezydencją gubernatora carskiego, gmachem senatu fińskiego na wschodzie (symbolem niezależności autonomicznej Finlandii od Rosji) i kościołem luterańskim na północy (symbolem niezależności od Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego)^[4]. Engel wzorował się na koncepcji Ehrenströma, proponując zabudowę w stylu neoklasycznym^[4]. Budowa gmachu senatu trwała od 1822 do 1828 – po wschodniej stronie placu powstał trójskrzydłowy budynek z fasadą i kopułą inspirowaną rzymskim Panteonem^[5]. W trakcie prac nad senatem, w 1827 w Turku wybuchł wielki pożar, który stał się pretekstem do przeniesienia uniwersytetu do Helsinek^[6]. Engel zaprojektował nową siedzibę uczelni po zachodniej stronie placu, wzorując się na greckiej świątyni Apolla – styl rzymski zarezerwowany był dla budynku senatu – kolumny jońskie wzniesiono na wzór Erechtejonu (świątyni na ateńskim Akropolu, poświęconej Posejdonowi i Atenie)^[7]. Gmach uniwersytetu był gotowy w 1832. Budowa kościoła ruszyła w 1830 i została ukończona w 1852, za panowania następcy cara Aleksandra I, jego brata Mikołaja I i po śmierci Engla^[8]. Między gmachem uniwersytetu a kościołem, w latach 1836–1845 wzniesiono nową bibliotekę uniwersytecką w stylu rzymskim, której wnętrza przypominają architekturę łaźni rzymskich^[9].

Ponadto Engel zaprojektował wiele innych budynków użyteczności publicznej, a także domów prywatnych i kościołów^[2]. W 1824 Engel został generalnym intendentem budownictwa publicznego na terenie Finlandii^[2].

Przypisy

↑ Marian Card Donnelly: Architecture in the Scandinavian countries. MIT Press, 1992, s. 198. ISBN 0-262-04118-9. [dostęp 2010-07-16]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Hans Junecke: Engel, Johann Carl Ludwig. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). T. 4. 1959. (niem.).
↑ W. Walczak: Finlandia. PWN, 1973, s. 23.
↑ ^a ^b Neil Kent: The Soul of the North: A Social, Architectural and Cultural History of the Nordic Countries, 1700-1940. Reaktion Books, 2001, s. 288. ISBN 1-86189-067-2. [dostęp 2010-07-16]. (ang.).
↑ Neil Kent: The Soul of the North: A Social, Architectural and Cultural History of the Nordic Countries, 1700-1940. Reaktion Books, 2001, s. 293. ISBN 1-86189-067-2. [dostęp 2010-07-16]. (ang.).
↑ Marian Card Donnelly: Architecture in the Scandinavian countries. MIT Press, 1992, s. 201. ISBN 0-262-04118-9. [dostęp 2010-07-16]. (ang.).
↑ Neil Kent: The Soul of the North: A Social, Architectural and Cultural History of the Nordic Countries, 1700-1940. Reaktion Books, 2001, s. 290–291. ISBN 1-86189-067-2. [dostęp 2010-07-16]. (ang.).
↑ Neil Kent: The Soul of the North: A Social, Architectural and Cultural History of the Nordic Countries, 1700-1940. Reaktion Books, 2001, s. 295. ISBN 1-86189-067-2. [dostęp 2010-07-16]. (ang.).
↑ Neil Kent: The Soul of the North: A Social, Architectural and Cultural History of the Nordic Countries, 1700-1940. Reaktion Books, 2001, s. 292. ISBN 1-86189-067-2. [dostęp 2010-07-16]. (ang.).