Baturyn

Baturyn
Батурин
Ilustracja
Cytadela Twierdzy Baturyńskiej
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 czernihowski

Populacja (2018)
• liczba ludności


2552[1]

Nr kierunkowy

+3804635

Kod pocztowy

16512

Tablice rejestracyjne

CB

Położenie na mapie obwodu czernihowskiego
Mapa konturowa obwodu czernihowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Baturyn”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, u góry znajduje się punkt z opisem „Baturyn”
Ziemia51°21′N 32°53′E/51,350000 32,883333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Baturyn
Pałac Rozumowskiego po restauracji 2009
Cytadela

Baturyn (ukr. Бату́рин) – miasto na Ukrainie, od roku 1991 w rejonie bachmaczackim obwodu czernihowskiego. Leży nad rzeką Sejm, dopływem Desny.

Historia

Miasto Baturyn zostało założone według tradycji w roku 1576 przez króla Polski Stefana Batorego[2], w rzeczywistości założył je w r. 1625 Maciej Stachórski, zarządca dóbr Aleksandra Piasoczyńskiego w miejscu wsi Horodyszcze na Zadnieprzu[3]. Do 1686 Baturyn znajdował się w granicach Rzeczypospolitej (do roku 1635 w składzie województwa kijowskiego, od roku 1635 w składzie województwa czernihowskiego). Od 1648 było miastem garnizonowym kozackiego pułku czernihowskiego, od 1649 pułku niżowego. W wyniku ugody perejasławskiej (1654) miasto oraz województwo czernihowskie wraz z całym terytorium Hetmanatu znalazł się pod panowaniem Carstwa Rosyjskiego. Cesja terytorium Zadnieprza przez Rzeczpospolitą na rzecz Rosji nastąpiła postanowieniami rozejmu andruszowskiego (1667), potwierdzona została ostatecznie przez traktat Grzymułtowskiego w 1686. W latach 1669-1708 Baturyn był rezydencją hetmanów kozackich Ukrainy Lewobrzeżnej. W roku 1663 zawarto tu tzw. umowy baturyńskie pomiędzy Hetmanatem a Rosją.

W roku 1708 w okresie trwania III wojny północnej hetman Iwan Mazepa zawarł w Baturynie tajny sojusz z Karolem XII i Stanisławem Leszczyńskim i wystąpił przeciwko Rosji. W wyprawie odwetowej wojsk carskich miasto zdobył i zburzył Aleksandr Mienszykow, mordując obrońców i mieszkańców, w tym kobiety i dzieci[4]. W roku 1725 miasto zostało darowane Mienszykowowi przez carycę Katarzynę I w dowód zasług wojennych. Od roku 1764 było własnością hrabiego Kiryła Rozumowskiego, ostatniego hetmana kozackiego Ukrainy Lewobrzeżnej.

Od roku 1803 do 1918 miasto w powiecie konotopskim w guberni czernihowskiej. W roku 1860 liczyło 3563 mieszkańców, natomiast w roku 1880 - 6580 mieszkańców, rozwój przemysłu włókienniczego.

W 1989 liczyło 3920 mieszkańców[5].

Od roku 2008 miasto[6] w rejonie bachmaczackim obwodu czernihowskiego.

W 2013 liczyło 2716 mieszkańców[7].

Zabytki

  • Pałac Rozumowskiego w Baturynie (1799-1803) zrewitalizowany w 2009 r.
  • Dom sędziego Generalnego Wasyla Koczubeja XVII-XIX wiek. Zrewitalizowany w 2009 r.
  • Kościół Zmartwychwstania Pańskiego. Grób Cyryla Rozumowskiego. 1803 r.
  • Dzwonnica klasztoru Baturyn Krupitsky (XIX wiek).
  • Pomnik ofiar tragedii Baturyn z 1708 r. (Wzniesiony w 2004 r. na terenie Cytadeli Twierdzy Baturyn).
  • Cytadela Twierdzy Baturyńskiej

Zobacz też

Przypisy

  1. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.79
  2. Baturyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 118 .
  3. Baturyn w haśle "Żorniszcze", [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 834 .
  4. Liczbę ofiar szacuje się na 11-14 tysięcy.
  5. Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
  6. Постанова Верховної Ради України № 579-XI вiд 29 вересня 2008 р. «Про віднесення селища міського типу Батурин Бахмацького району Чернігівської області до категорії міст районного значення»
  7. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).

Linki zewnętrzne

  • Baturyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 118 .
  • Baturyn w haśle "Żorniszcze", [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 834 .
Kontrola autorytatywna (miasto na Ukrainie):