Baigan Ishida

Baigan Ishida (jap. 石田 梅岩 Ishida Baigan; ur. 12 października 1685 w prowincji Tamba (ob. centralna część prefektury Kioto i wschodnia część prefektury Hyōgo), zm. 29 października 1744 w Kioto) – japoński myśliciel.

Życiorys

Urodził się w rodzinie chłopskiej. Od wczesnych lat pracował jako praktykant w sklepie tekstylnym i pilnie się uczył. Pewnego razu doznał objawienia, które dało początek nauce zwanej shingaku ('nauka serca', 'nauka o istocie'). Porzucił więc pracę zarobkową i zajął się szerzeniem wiary^[1].

Ishida przemawiał głównie do mieszczan w Kioto, swoje przemyślenia spisał i opublikował w pracy pod tytułem Tohi mondō (Dialog o mieście i wsi, 1739)^[1].

Według Ishidy najistotniejsza w życiu mieszczanina jest oszczędność i zapobiegliwość, ponieważ gromadzone pieniądze stają się skarbem całego społeczeństwa. Mieszczanin powinien być skromny, cenić miejsce, jakie zajmuje w społeczeństwie. Jego dyscyplina i styl życia powinny wynikać z wewnętrznej potrzeby, a nie z nakazu zewnętrznego. W ten sposób Ishia bronił mieszczan, zwłaszcza kupców pomawianych wówczas o nieproduktywność. Twierdził, że gromadzenie bogactw dla dobra społeczeństwa jest ważnym zadaniem tego stanu. Tym samym był wyrazicielem większości Japończyków traktujących porządek społeczny jako strukturę niepodlegającą krytyce lub zmianie^[1].

Nauki Ishidy, sławiące cnotę oszczędności, spotkały się z poparciem władzy, ponieważ były podstawą swoistej umowy społecznej, która stała się fundamentem rozwoju technologicznego i przemysłowego Japonii w następnym wieku^[1].

Przypisy