Anna Maria Klechniowska

Anna Maria Klechniowska (1907)

Imię i nazwisko

Anna Maria Klechniowska-Sas

Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1888
Borówka na Wołyniu

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

26 sierpnia 1973
Warszawa

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytorka, pianistka, pedagog

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Zobacz w Wikiźródłach hasło Anna Maria Klechniowska w Encyklopedii Muzycznej PWM

Anna Maria Klechniowska zamężna Sas (ur. 15 kwietnia 1888 w Borówce na Wołyniu, zm. 26 sierpnia 1973 w Warszawie)^[1] – polska kompozytorka, pianistka i pedagog.

Życiorys

Studiowała w Konserwatorium Warszawskim, m.in. u Katarzyny Jaczynowskiej (fortepian) i Gustawa Roguskiego (teoria)^[2]. W latach 1905–1906 kontynuowała studia we Lwowie^[3] pod kierunkiem Mieczysława Sołtysa (fortepian, kompozycja) i Stanisława Niewiadomskiego (harmonia)^[1], a następnie w Konserwatorium w Lipsku u Josepha Pembaura (fortepian) i Stephana Krehla (kompozycja). W latach 1908–1911 kształciła się w klasie fortepianu Klary Czop-Umlauff w Krakowskim Instytucie Muzycznym. W latach 1911–1917 studiowała u Richarda Heubergera i Franza Schmidta w Musikakademie w Wiedniu^[1]^[2]^[3].

Przed I wojną światową należała do kręgu bliskich znajomych Karola Szymanowskiego^[1]. W latach 1918–1939 prowadziła w Warszawie własne Kursy Muzyczne dla początkujących. W 1939 wyjechała do Paryża, gdzie pogłębiała studia w zakresie kompozycji u Nadii Boulanger^[1]^[3]. W latach 1945–1947 przebywała w Łodzi; była kierownikiem działu muzycznego w Wydziale Kultury i Sztuki i profesorem klasy fortepianu w Ludowym Instytucie Muzycznym. Po przeniesieniu się do Warszawy w 1947 podjęła działalność twórczą, pedagogiczną i społeczną. Była wizytatorem szkół muzycznych przy Ministerstwie Kultury i Sztuki, kierowała sekcją muzyki dla dzieci przy Zarządzie Głównym Związku Kompozytorów Polskich^[1]^[4]

W 1950 otrzymała Nagrodę Muzyczną Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci.

Zmarła w Warszawie, pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 238-3-25)^[5].

Twórczość

Z działalnością pedagogiczną Klechniowskiej wiąże się jej twórczość pedagogiczna, w której szczególną pozycję stanowi wielokrotnie wznawiana Szkoła na fortepian. Próbą rozwiązania problemu równoczesnego czytania nut na obu pięcioliniach w początkowym etapie nauki gry na fortepianie było zastosowanie systemu bez kluczy. Ponadto wprowadzała stopniowo wiadomości z zakresu zasad muzyki^[1].

W utworach dydaktycznych sięgała po motywy ludowe, np. w 20 łatwych utworów na fortepian. Do muzyki ludowej nawiązywała również m.in. w Uwerturze weselnej (motywy krakowskie) i balecie Juria (białoruskie). Na uwagę zasługują jej kompozycje dla dzieci, m.in. kantaty i muzyka baletowa. Część dorobku kompozytorki nadal pozostaje w rękopisie i znajduje się w Bibliotece Narodowej^[1].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1955)^[1]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)^[6]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Marczyńska 1997 ↓.
↑ ^a ^b Chodkowski 1995 ↓, s. 445.
↑ ^a ^b ^c Barbara Zwolska-Stęszewska: Klechniowska, Anna Maria. [w:] Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-20)]. via Oxford University Press. (ang.).
↑ Anna Maria Klechniowska. [w:] Polskie Centrum Informacji Muzycznej [on-line]. [dostęp 2018-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-20)]. (pol.).
↑ Cmentarz Stare Powązki: SAS KLECHNIOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-08] .
↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Bibliografia

Jadwiga Marczyńska: Klechniowska Anna Maria. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 5: KLŁ część biograficzna. Kraków: PWM, 1997, s. 98–99. ISBN 83-224-3303-4. OCLC 164821167. (pol.).
Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).