Analcym

Ten artykuł od 2014-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Analcym
Ilustracja
Analcym
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

uwodniony glinokrzemian sodu (Na[AlSi2O6] x H2O)

Twardość w skali Mohsa

5,5

Przełam

muszlowy

Łupliwość

brak

Układ krystalograficzny

trójskośny[1][2], a także regularny, rombowy lub tetragonalny[2]

Gęstość minerału

2,2–2,3 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

bezbarwny, biały, szary, żółtawy, czerwonawy, zielonawy

Rysa

biała

Połysk

szklisty

Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Analcym (biały) z egirynem i natrolitem; pochodzenie: Mont Saint-Hilaire, Quebec (wymiary: 7,8 × 6,5 × 5,3 cm)

Analcym – minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy zeolitów (oraz ze względu na wiele cech wspólnych także do grupy skaleniowców). Jest minerałem bardzo pospolitym, jego prawidłowe kryształy należą jednak do rzadkości.

Nazwa pochodzi od gr. analkis = słaby, bezsilny; nawiązuje do słabych możliwości naelektryzowania się tego minerału podczas pocierania.

Charakterystyka

Właściwości

Zazwyczaj tworzy kryształy izomertyczne o postaci dwudziestoczterościanów deltoidowych. Tworzy kryształy wrosłe i narosłe. Występuje w skupieniach zbitych i ziemistych. Jest kruchy i przezroczysty.

Występowanie

Jest produktem niskotemperaturowych procesów hydrotermalnych. Spotykany też w skałach powstałych w późnych procesach krystalizacji magmy – w bazaltach (razem z prehnitem, kalcytem, i innymi zeolitami); cieszynitach i syenitach oraz w skałach metamorficznych – (amfibolitach).

Czasem jest spotykany jako minerał wtórny powstały w procesie analcymizacji, czyli przeobrażania skaleni w ów minerał. W odpowiednich warunkach jest zdolny do tworzenia skał monomineralnych zwanych analcymitami[3].

Miejsca występowania:

Zastosowanie

  • ma znaczenie naukowe,
  • wyjątkowo cenny okaz dla kolekcjonerów i na ich potrzeby bywa szlifowany.

Przypisy

  1. Analcime Mineral Data [online], Webmineral.com [dostęp 2020-04-28]  (ang.).
  2. a b Analcime [online], Mindat.org [dostęp 2020-04-28]  (ang.).
  3. AndrzejA. Bolewski AndrzejA., Mineralogia szczegółowa, wyd. 3, Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1982, ISBN 83-220-0151-7, OCLC 68657059 .

Bibliografia

  • Leksykon Przyrodniczy. Minerały i kamienie szlachetne. Horyzont, 2002.
  • O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały. Świat Książki, 1996.
  • R. Hochleitner: Minerały i kryształy. Muza, 1994.
  • W. Schumann: Minerały świata. Alma-Press, 2003.
  • J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały. Multico, 1997.
Kontrola autorytatywna (gatunek mineralny):
  • NKC: ph114033
  • PWN: 3869018
  • Britannica: science/analcime
  • Treccani: analcime
  • Universalis: analcime
  • БРЭ: 1820419
  • SNL: analcim
Identyfikatory zewnętrzne:
  • identyfikator minerału w Mindat: 210