Aleksander Żychliński

Aleksander Żychliński
Aleksander Marian Józef Żychliński
Sługa Boży
prezbiter
Ilustracja
Herb duchownego
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

13 grudnia 1889
Modliszewo

Data i miejsce śmierci

21 grudnia 1945[a]
Gniezno

Miejsce pochówku

krypta Zasłużonych Wielkopolan w kościele św. Wojciecha w Poznaniu

Rektor Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie
Okres sprawowania

1927–1929

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

archidiecezja poznańska

Prezbiterat

17 lipca 1913

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

doktor habilitowany teologii

Edukacja
Rodzice
  • Józef Izydor Żychliński
  • Amelia Maria Augustyna z d. Graeve
Multimedia w Wikimedia Commons

Aleksander Żychliński (właśc. Aleksander Marian Józef Żychliński, herbu Szeliga[1]; ur. 13 grudnia 1889 w Modliszewie, zm. 21 grudnia 1945[a] w Gnieźnie) – polski ksiądz, doktor habilitowany teologii, rektor Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie, profesor w seminariach duchownych w Poznaniu, Gnieźnie i Kielcach, dogmatyk i znawca teologii duchowości chrześcijańskiej, kierownik duchowy oraz Sługa Boży Kościoła katolickiego.

Życiorys

Aleksander Żychliński urodził się w Wielkopolsce 1889-12-13 13 grudnia 1889(dts) w Modliszewie, w szlacheckiej, ziemiańskiej rodzinie jako syn Józefa Izydora Żychlińskiego herbu Szeliga i Amelii Marii Augustyny z domu Graeve[1].

 Osobny artykuł: Żychlińscy.

Lata dzieciństwa spędził w Uzarzewie pod Poznaniem dokąd przenieśli się jego rodzice[3]. Uczęszczał do gimnazjów w Inowrocławiu, Gnieźnie i Poznaniu[4]. Mając 14 lat, po odbytych rekolekcjach zamkniętych, podjął decyzję wyboru życia konsekrowanego i pomimo sprzeciwu ojca wstąpił do Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu[5]. 1913-07-17 17 lipca 1913(dts) przyjął święcenia kapłańskie[6], po których w 1914 skierowano go na studia do Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie, a następnie do Uniwersytetu Wrocławskiego[3], na którym w 1917 uzyskał doktorat z teologii[4], a potem habilitację na Uniwersytecie Lwowskim[3].

Początkowo w 1917 przez około rok był wikariuszem w Gostyniu, po czym w latach (1918–1939) został wykładowcą i profesorem teologii dogmatycznej w seminarium duchownym w Poznaniu oraz w latach (1926–1927) był ojcem duchownym tego seminarium, pełniąc jednocześnie w okresie (1927–1929) funkcję rektora Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie[3]. Jeden z jego wychowanków ks. Ludwik Bielerzewski tak go wspominał[5]:

Zawsze skupiony, promieniował jednak wewnętrzną pogodą, a często i uśmiechem. Mąż wielkiej wiedzy.

Ks. Ludwik Bielerzewski

Inny jego wychowanek ks. Aleksy Wietrzykowski stwierdził[3]:

Ksiądz Żychliński uczył nas, swoich wychowanków seminaryjnych, że teologię należy studiować na klęczkach, nie z czysto ludzką ciekawością i pewnością siebie, lecz w duchu pokornej wiary i służebności dla Kościoła i ludzkich dusz.

Ks. Aleksy Wietrzykowski

Jego mistrzami, do których często się odwoływał był św. Tomasz z Akwinu oraz św. Jan od Krzyża[3]. Był spowiednikiem i kierownikiem duchowym poznańskich karmelitanek, opiekunem nowicjatu urszulanek w Poznaniu-Pokrzywnie[3]. Ponadto angażował się w inne dzieła duszpasterskie. W 1938 został dyrektorem Instytutu Wyższej Kultury Religijnej w Poznaniu[5]. Był też asystentem kościelnego Stowarzyszenia Kobiet w diecezjach poznańskiej i gnieźnieńskiej, a także duszpasterzem młodzieży akademickiej związanej z Juventus Christiana[5].

Po wybuchu II wojny światowej początkowo przebywał w okolicach Miechowa, a następnie na terenie diecezji kieleckiej, gdzie był wykładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym w Kielcach[4]. Po wojnie powrócił do Gniezna, będąc wykładowcą w tamtejszym seminarium.

Trumna ks. Aleksandra Żychlińskiego w krypcie Zasłużonych Wielkopolan, w kościele św. Wojciecha w Poznaniu

Będąc ciężko chorym zmarł 1945-12-21 21 grudnia 1945(dts) w Gnieźnie, w opinii świętości[5][6] i tam też został początkowo pochowany. W 1967 trumnę z jego szczątkami przewieziono z Gniezna do Poznania i złożono w podziemiach kościoła św. Wojciecha, a następnie w 1997 przeniesiono ją do nowej krypty Zasłużonych Wielkopolan w tym kościele[4].

Tablica przodków

Tablica rodowodowa[1][2]
Pradziadkowie Teodor Żychliński h. Szeliga
(1764–30.01.1840)
Eleonora Stablewska h. Oksza
(1796–2.07.1838)		 Józef Otto Lipski h. Grabie
(1777–1842)
Antonina Kraszkowska h. Nowina
(1793–11.08.1881)		 Karol August Friedrich Graeve
(1790–22.12.1853)
Joanna Jeziorkowska
(1799–11.02.1857)		 Antoni Epifaniusz Koczorowski h. Rogala
(7.04.1800–21.06.1875)
Augustyna Teresa Nepomuce Turno h. Kotwice
(3.04.1802–18.07.1881)
Dziadkowie Józef Kajetan Emil Gustaw Żychliński h. Szeliga
(2.08.1824–25.05.1899)
Zenobia Lipska h. Grabie
(26.10.1832–1907)		 Aleksander Józef Karol Graeve
(1818–30.01.1883)
Emilia Ludwika Anna Koczorowska h. Rogala
(1828–4.10.1864)
Rodzice Józef Izydor Żychliński h. Szeliga
(4.04.1856–24.09.1926)
Amelia Maria Augustyna Graeve
(27.12.1862–18.05.1947)
Ks. dr hab. Aleksander Marian Józef Żychliński h. Szeliga
(13.12.1889–21.12.1945)

Publikacje

Jego debiutem pisarskim było pięć Listów z Krakowa z 1910 drukowanych w „Przewodniku Katolickim”[3]. Głównymi jego dziełami były: Życie wewnętrzne czy O apostolstwo wedle ducha. Teolog duchowości ks. prof. Stanisław Urbański tak ocenił jego dzieło Życie wewnętrzne[7]:

Praca ta, jak dotychczas, jest jedynym opracowaniem w polskiej literaturze teologicznej, które tak wszechstronnie, a zarazem głęboko ujmuje to zagadnienie. Odsłania własne doświadczenie duchowe autora, które związał z dogmatyczną wiedzą biblijną oraz tradycją, jaką przekazały różne szkoły duchowości: dominikańska, franciszkańska i karmelitańska.

Ks. prof. Stanisław Urbański

Ponadto publikował artykuły w czasopismach teologicznych, takich jak: „Szkoła Chrystusowa” i „Głos Karmelu”[5]. Łącznie pozostawił po sobie 87 pozycji teologicznych[5]:

  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Teologja jej istota, przymioty i rozwój według zasad św. Tomasza z Akwinu, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1924, OCLC 836759592 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., O przyrodzonym i nadprzyrodzonym poznaniu Boga: rozważania filozoficzno-teologiczne, Poznań: Nakładem i czcionkami Drukarni Katolickiej Tow. Akc., 1927, OCLC 749720939 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., EdmundE. Dalbor EdmundE., Mszał rzymski w skróceniu. Dodatek 2, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1928, OCLC 909115802 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Życie wewnętrzne: rozważania teologiczne, Lwów: OO. Dominikanie, 1931, OCLC 836759595 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Znak pokoju i miłości, Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1932, OCLC 297591274 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Karmel. Św. Teresa od Jezusa, jej klasztory, ich duch, cel, sposób życia, oraz krótka historja karmelitanek bosych w Polsce, Poznań: Karmelitanki Bose, 1931, OCLC 749789538 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Intelektualizm św. Augustyna, Warszawa: Koło Studjów Katolickich, 1931 (Wydawnictwa Koła Studiów Katolickich, nr 7), OCLC 836758988 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Sacerdos: rozważania teologiczne o kapłaństwie i jego zadaniu, Poznań: Związek Kapłanów „Unitas”, 1932, OCLC 836759377 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Przemówienie żałobne wygłoszone dnia 25 maja 1932 roku w Wierzenicy na pogrzebie śp. Augusta hr. Cieszkowskiego, Poznań 1932, OCLC 836759356 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Wtajemniczenie w umiejętność świętych. Praktyczne wskazówki dla życia wewnętrznego, Poznań: Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha, 1933 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Św. Katarzyna ze Sieny o miłości bliźniego, Lwów: OO. Dominikanie, 1934, OCLC 836759409 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Tajemnica Słowa Wcielonego. Rozważania teologiczne o niedościgłych bogactwach Chrystusowych według św. Tomasza z Akwinu, Poznań: Naczelny Instytut Akcji Katolickiej, 1935 (Kultura Katolicka, nr 10), OCLC 749282615 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., O mądrości Krzyża (rozważanie teologiczne), Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1935, OCLC 934685803 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Jaką modlitwę Bóg niechybnie wysłuchuje, Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1936, OCLC 863100616 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Nasze Tajemnice, Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1937, OCLC 934696531 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Metafizyka komunizmu a mądrość Chrystusowa, Poznań: Naczelny Instytut Akcji Katolickiej, 1937 (Biblioteczka Akcji Katolickiej, nr 52), OCLC 1040977172 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Jaka jest łaska sakramentalna Komunii św., Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1938, OCLC 836759040 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., O formalne zrozumienie św. Tomasza = De S. Thoma formaliter intelligendo, Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1939, OCLC 830750716 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Życie pozagrobowe. Co wiemy o rzeczach ostatecznych, Kraków: Wydawnictwo „Głosu Karmelu”, 1944 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., O apostolstwo wedle ducha. Szkic rozważania zasadniczego, Kraków: Wydawnictwo „Głosu Karmelu”, 1946 (Bibliotheca Carmelitana, t. 20), OCLC 749457047 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Tajemnica katolicyzmu. Szkice teologiczne, Poznań 1946, OCLC 812620382 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Teologia życia wewnętrznego, wyd. 2 uzupełnione, Kielce: Verbum : Ksiegarnia „Jedność”, 1947 (Bibliotheca Dominicana, nr 1), OCLC 749326139 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Rozważania filozoficzno-teologiczne, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1959, OCLC 804329101 .
  • AleksanderA. Żychliński AleksanderA., Umiejętność świętych, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Viator, 1999, ISBN 83-85770-28-3, OCLC 749350592 .
  • Aleksander Żychliński (redakcja Renata Gądek): Duchowość świętych. Kraków: Wydawnictwo AA, 2018. ISBN 978-83-7864-114-8. OCLC 1150346234.

Proces beatyfikacji

Z inicjatywy archidiecezji poznańskiej podjęto starania celem wyniesienia jego na ołtarze[8]. Proces informacyjny został rozpoczęty 1968-12-31 31 grudnia 1968(dts) w Poznaniu[3][9]. Odtąd przysługuje mu tytuł Sługi Bożego.

Uwagi

  1. ↑ a b Niektóre źródła podają 24 grudnia 1945 jako datę jego śmierci[1][2].

Przypisy

  1. ↑ a b c d Marek JerzyM.J. Minakowski Marek JerzyM.J., Aleksander Marian Józef Żychliński h. Szeliga (ID: sw.18516), [w:] Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [online], sejm-wielki.pl [zarchiwizowane z adresu 2020-06-11] .
  2. ↑ a b Aleksander Marian Józef Żychliński [online], geni.com [dostęp 2020-06-11] .
  3. ↑ a b c d e f g h i MarcinM. Węcławski MarcinM., Ksiądz Aleksander Żychliński [online], przewodnik-katolicki.pl [zarchiwizowane z adresu 2020-06-10] .
  4. ↑ a b c d KS. ALEKSANDER ŻYCHLIŃSKI [online], swietywojciech.archpoznan.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-06-12] .
  5. ↑ a b c d e f g WojciechW. Świątkiewicz WojciechW., ks. Alekander Żychliński (1889 - 1945) [online], adonai.pl, 20 grudnia 2009 [zarchiwizowane z adresu 2021-01-27] .
  6. ↑ a b WIELKOPOLSCY KSIĘŻA od XVIII do XX wieku. Aleksander Żychliński, [w:] Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne „Gniazdo” [online], wtg-gniazdo.org [zarchiwizowane z adresu 2020-06-11] .
  7. ↑ Urbański 2002 ↓, s. 338.
  8. ↑ ~1945~ ALEKSANDER ŻYCHLIŃSKI [online], newsaints.faithweb.com [dostęp 2020-06-07]  (ang.).
  9. ↑ Bar 1975 ↓, s. 353.

Bibliografia

  • Joachim RomanJ.R. Bar Joachim RomanJ.R., Sprawy polskie w Kongregacji do Spraw Świętych. (PDF), „Prawo Kanoniczne: kwartalnik prawno-historyczny”, Nr 18/3-4, 1975, s. 351–359, ISSN 0551-911X [zarchiwizowane z adresu 2020-06-10] .
  • Bogusław Urbański: Żychliński Aleksander. W: Peter Dinzelbacher, Bogusław Widła, Stanisław Urbański, Paweł Pachciarek, Krystyna Rybacka: Leksykon mistyki: (żywoty - pisma - przeżycia). Praca zbiorowa. Warszawa: Wydawnictwo Verbinum, 2002. ISBN 83-7192-142-X. OCLC 749511958.
  • ISNI: 0000000071534545
  • VIAF: 101873743
  • LCCN: nb2010000268
  • GND: 127445676
  • NTA: 164089098
  • PLWABN: 9810658290505606
  • NUKAT: n96216147