Adolf Doliński

Adolf Doliński
A. Dol
Data urodzenia

10 grudnia 1891[1]

Data śmierci

5 marca 1940[1]

Lata aktywności

1909-1940

Odznaczenia
Medal Niepodległości Srebrny Krzyż Zasługi

Adolf Doliński ps. A. Dol (ur. 10 grudnia 1891 - zm. 5 marca 1940[1]) – aktor, reżyser i dyrektor teatru, pisarz, polski żołnierz, kapitan Korpusu Ochrony Pogranicza, uczestnik I wojny światowej, żołnierz Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego.

Życiorys

Syn maszynisty teatralnego. Uczęszczał do szkoły dramatycznej Marii Hryniewieckiej. Pracę aktora rozpoczął 1909 w prowincjonalnej trupie Józefa Puchniewskiego. W latach 1911-12 zatrudniony w Teatrze Popularnym w Warszawie, następnie występował w teatrach w Kielcach, Płocku, Toruniu i Grudziądzu. Następnie pracował w Teatrze Miejskim w Grodnie oraz jako reżyser w tamtejszym Teatrze Garnizonowym, w którym reżyserował kilkusetosobowy spektakl Bitwa pod Grunwaldem według Krzyżaków Henryka Sienkiewicza. Od 3 czerwca 1916 walczył w szeregach 6 Pułku Piechoty Legionów Polskich. 27 sierpnia 1917 w Lublinie został uznany za inwalidę zdolnego do służby w pospolitym ruszeniu bez broni[2].

W 1945 organizował zespół teatralny OM TUR w Kutnie, następnie organizował teatr wojskowy w Nowej Soli oraz został kierownikiem artystycznym Domu Żołnierza we Wrocławiu. Po jego likwidacji przeniósł się do Bielawy, gdzie organizował teatr robotniczy, z której to z kolei przeprowadził się do Legnicy, gdzie zarządzał amatorskim teatrem dziewiarzy, a potem lokalnej komendy milicji obywatelskiej (1951-1952). W 1959 kierował teatrem ludowym w Kunicach[3].

W latach 1938-39 napisał pięć opowiadań kryminalnych pod pseudonimem A. Dol., poza tym autor wodewilu żołnierskiego. Opowiadania kryminalne zostały wznowione dopiero w 2015 r. w serii „Kryminały przedwojennej Warszawy”.

Ordery i odznaczenia

Publikacje

  • Na manewrach: wodewil żołnierski w dwóch aktach / w przeróbce i inscenizacji A. Dolińskiego (1935)
  • Blondynka czy brunetka, 1938, wznowione 2015
  • Inscenizacje i obrazki sceniczne, 1939
  • Zaklinacz wężów, 1939, wznowione 2015
  • O 5-ej w hotelu, 1939, wznowione 2015
  • Morfina i miłość, 1939, wznowione 2015
  • Amerykański spadek, 1939, wznowione 2015

Przypisy

  1. a b c Wirtualny Cmentarz
  2. Doliński Adolf - Żołnierze Niepodległości [online], zolnierze-niepodleglosci.pl [dostęp 2020-09-10] .
  3. Sylwetki legnickie. Pół wieku na scenie [w:] "Wiadomości legnickie" 26 IX - 2 X, nr 38, 1959 .
  4. M.P. z 1933 r. nr 292, poz. 318.

Bibliografia

  • Żołnierze Niepodległości. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2020-08-09].
  • http://kryminal.wydawnictwocm.pl/?adolf-dolinski
  • http://wirtualnycmentarz.pl/html_core/informacja/2243/kpt._adolf_dolinski.html

Linki zewnętrzne

  • Utwory Adolfa Dolińskiego w bibliotece Polona
  • ISNI: 0000000409433646
  • VIAF: 303002568
  • PLWABN: 9810550884805606
  • NUKAT: n2015186642
  • WorldCat: viaf-303002568