Adam Sołtan

Ten artykuł dotyczy mjr. dypl. kaw. Adama Lecha Sołtana. Zobacz też: inne postaci noszące nazwisko „Sołtan”.
Adam Lech Sołtan
Ilustracja
major dyplomowany kawalerii major dyplomowany kawalerii
Data i miejsce urodzenia

24 września 1898
Polanówka, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

1940
Charków, USRR, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

1917–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

Grupa Operacyjna Kawalerii gen. Andersa

Stanowiska

szef sztabu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Faksymile
Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
Multimedia w Wikimedia Commons
Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. 2007-11-09: Pierwszy dzień uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”

Adam Lech Sołtan herbu własnego Sołtan[1] (ur. 24 września 1898 w Polanówce, zm. 1940 w Charkowie) – major dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 24 września 1898 w Polanówce, w ówczesnym powiecie nowoaleksandryjskim guberni lubelskiej, w rodzinie Bohdana Wiktora (1861–1912) i Marii Franciszki z Sołtanów (1863–1926)[2][3][1]. Był bratem Marii (1889–1967), Stanisława, podporucznika kawalerii Wojska Polskiego, pośmiertnie odznaczonego Orderem Virtuti Militari, Bohdana Józefa (1893–1960), Heleny (1895–1967) i Teresy (1901–1973)[3][1]. Ukończył Gimnazjum Męskie Komitetu Wielkiej Księżnej Tatiany w Kijowie[4].

W październiku 1917, po zdaniu matury, wstąpił jako ochotnik do 1 pułku ułanów[5]. Po rozwiązaniu I Korpusu Polskiego w Rosji (21 maja 1918) przyjechał do Warszawy i rozpoczął studia na Uniwersytecie[5]. 11 listopada 1918 wziął udział w rozbrajaniu Niemców w stolicy, a następnie wstąpił do odtworzonego 1 pułku ułanów[5]. W jego szeregach walczył na wojnie z bolszewikami. 24 września 1920 pod wsią Bubnów koło Łucka został ranny[4].

Po zakończeniu wojny kontynuował służbę w 1 pułku ułanów w Augustowie[6]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 33. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 – kawalerii)[7]. Na porucznika został awansowany ze starszeństwem z dniem 1 października 1920 w korpusie oficerów jazdy[8][9][10]. 2 kwietnia 1929 został awansowany na rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 i 24. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[11]. Od 15 czerwca do 15 września 1930 odbył staż w artylerii i piechocie. Od 15 października do 15 grudnia 1930 ukończył Kurs Próbny przy Wyższej Szkole Wojennej. 5 stycznia 1931 został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza XI Kursu 1930–1932[12]. 1 listopada 1932, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu[13] na stanowisko instruktora[14]. W latach 1933–1936 był dyrektorem nauk Szkoły Podchorążych Kawalerii. Na stopień majora awansowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 33. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[15].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 był szefem sztabu Nowogródzkiej Brygady Kawalerii w Baranowiczach[16][17]. 11 września 1939 został wyznaczony na stanowisko szefa sztabu Grupy Operacyjnej Kawalerii gen. Andersa[18].

Dostał się do sowieckiej niewoli i został osadzony w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie podpułkownikiem[19]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[20].

W 1923 ożenił się z Marią Sariusz-Zaleską herbu Jelita (1901–1976), z którą miał dwie córki: Teresę (1924–1976) i Marię (1928–1948)[4][1].

Ordery i odznaczenia

Publikacje

  • Adam Sołtan: Kronika Szkoły Podchorążych Kawalerii. W: Piętnastolecie Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. Grudziądz: Zakł. Graf. „Bibljoteka Polska”, 1936.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d Marek Jerzy Minakowski: Adam Lech Sołtan h. wł.. [w:] Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl) [on-line]. Dr Minakowski Publikacje Elektroniczne. [dostęp 2023-10-03].
  2. a b Kolekcja ↓, s. 1.
  3. a b Sołtan 2004 ↓, s. 138.
  4. a b c Kolekcja ↓, s. 2.
  5. a b c Kolekcja ↓, s. 4.
  6. Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 14, 86.
  7. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 175.
  8. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 601, 687.
  9. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 543, 610.
  10. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 290, 356.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 3 kwietnia 1929, s. 107.
  12. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 153, 800.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 405.
  14. a b W świetle 1982 ↓, s. 33 (relacja N.N., byłego jeńca Starobielska).
  15. Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 344.
  16. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 131, 543.
  17. Jurga i Karbowski 1987 ↓, s. 127, 446.
  18. Głowacki 1986 ↓, s. 358.
  19. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  20. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
  21. a b c d Kolekcja ↓, s. 3.
  22. a b c Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 131.
  23. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96.
  24. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 296.
  25. Kolekcja ↓, s. 1 foto.
  26. Na podstawie fotografii [1]

Bibliografia

  • Sołtan Adam. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.90-8511 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-03].
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Nakładem „Przeglądu Kawaleryjskiego”, 1930.
  • Zbrodnia katyńska w świetle dokumentów. Londyn: Gryf, 1982.
  • Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
  • Ludwik Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Wyd. 2. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1986. ISBN 83-222-0377-2.
  • Tadeusz Jurga, Władysław Karbowski: Armia „Modlin” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07274-4.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Aleksander Sołtan: Sołtan Bohdan Józef. W: Ziemianie polscy XX wieku : Słownik biograficzny : cz. 7. Janina Leskiewiczowa (red.). Warszawa: DiG, 2004. ISBN 83-7181-320-1.