A.S. Byatt

A.S. Byatt

Imię i nazwisko	Antonia Susan Byatt
Data i miejsce urodzenia	24 sierpnia 1936 Sheffield
Data i miejsce śmierci	16 listopada 2023 Londyn
Narodowość	brytyjska
Dziedzina sztuki	literatura
Ważne dzieła
Obsesja
Odznaczenia
Nagrody
Nagroda Bookera
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

A.S. Byatt, właśc. Antonia Susan Byatt (ur. 24 sierpnia 1936 w Sheffield, zm. 16 listopada 2023 w Londynie^[1]) – brytyjska pisarka postmodernistyczna i krytyk literacki, laureatka Nagrody Bookera.

Życiorys

Urodziła się 24 sierpnia 1936 w Sheffield jako Antonia Susan Drabble. Jej ojciec był prawnikiem, siostra Margaret Drabble pisarką. Uczyła się w Mount School w Yorku, studiowała na Newnham College Uniwersytetu w Cambridge, Bryn Mawr College oraz Somerville College w Oksfordzie^[2][3][4]. W latach 1972–83 wykładała brytyjską i amerykańską literaturę na University College London, po czym w pełni poświęciła się pisaniu^[4].

Z początku była postrzegana przede wszystkim jako krytyk literacki, choć już w 1964 zadebiutowała powieścią Cień Słońca, po czym opublikowała The Game (1967). Jej trzecia powieść, Panna w ogrodzie (1978), osadzona w 1953 (roku koronacji Elżbiety II) i erudycyjnie nawiązująca do takich postaci, jak Spenser, Raleigh czy Shakespeare, przyniosła autorce rozgłos. Wątki z książki autorka kontynuowała w Still Life (1985), Babel Tower (1996) i A Whistling Woman (2002), tworząc tetralogię. W 1990 ukazała się Obsesja: postmodernistyczna powieść o dwudziestowiecznych wykładowcach akademickich, którzy odkrywają i badają związek dwóch poetów wiktoriańskich. Książka bogato opisuje wiktoriańskie społeczeństwo i jego przekonania, zawiera także przekonujące pastisze dziewiętnastowiecznej literatury. Obsesja zyskała szerokie grono czytelników, została wyróżniona nagrodą Bookera i zekranizowana w 2002 roku pod tytułem Opętanie. Kolejna książka, Anioły i owady (1992), na którą składają się dwie nowele (Morpho Eugenia i The Conjugal Angel) dotyczące połowy XIX wieku, została zekranizowana w 1996. Powieść The Children’s Book (2009), opowiadająca o rodzinie autorki książek dla dzieci wzorowanej na Edith Nesbit, została nominowana do Nagrody Bookera oraz zdobyła James Tait Black Memorial Prize. Byatt tworzy także opowiadania; jej zbiór Opowiadania z Matisse'em w tle (1993) nawiązuje do trzech obrazów Matisse'a^[2][3][4].

Regularnie pisze dla prasy, w tym do „Times Literary Supplement”, „The Independent” i „The Sunday Times”. Została odznaczona tytułem Komandora Orderu Imperium Brytyjskiego (1990), a później tytułem Damy Komandor orderu (1999)^[3][4].

Dzieła

Powieści

• 1964: Shadow of a Sun – pol.: Cień słońca. Magdalena Gawlik-Małkowska (tłum.). Warszawa: Prószyński i S-ka, 2002. ISBN 83-7337-247-4.brak strony w książce
• 1967: The Game
• 1978: The Virgin in the Garden – pol.: Panna w ogrodzie. Joanna Stankiewicz-Prądzyńska (tłum.). Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003. ISBN 83-7337-522-8.brak strony w książce
• 1985: Still Life
• 1990: Possession – pol.: Opętanie. Barbara Kopeć-Umiastowska (tłum.). Warszawa: Prószyński i S-ka, 1998. ISBN 83-7180-248-X.brak strony w książce
• 1992: Angels and Insects – pol.: Anioły i owady. Urszula Grabowska (tłum.). Warszawa: Prószyński i S-ka, 2000. ISBN 83-7255-539-7.brak strony w książce
• 1996: Babel Tower
• 2000: The Biographer's Tale
• 2002: A Whistling Woman
• 2009: The Children’s Book
• 2011: Ragnarok: The End of the Gods

Zbiory opowiadań

• 1987: Sugar and Other Stories
• 1993: The Matisse Stories – pol.: Opowiadania z Matisse'em w tle. Barbara Kopeć-Umiastowska (tłum.). Warszawa: Prószyński i S-ka, 1999. ISBN 83-7180-493-8.brak strony w książce
• 1994: The Djinn in the Nightingale's Eye
• 1998: Elementals: Stories of Fire and Ice
• 2003: Little Black Book of Stories
• 2008: The New Uncanny: Tales of Unease (opowiadanie w antologii)

Prace krytyczne, eseje

• 1965: Degrees of Freedom: The Early Novels of Iris Murdoch
• 1970: Wordsworth and Coleridge in Their Time (redakcja)
• 1976: Iris Murdoch: A Critical Study (redakcja)
• 1989: Unruly Times: Wordsworth and Coleridge, Poetry and Life
• 1990: George Eliot: Selected Essays, Poems and Other Writings (redakcja)
• 1991: Passions of the Mind (zbiór esejów)
• 1995: Imagining Characters: Six Conversations about Women Writers
• 1995: New Writing Volume 4 (redakcja)
• 1997: New Writing Volume 6 (redakcja)
• 2001: Portraits in Fiction

Źródło^{[5][6][7][8][9][3][4][2]}.

Przypisy

Bibliografia

• Byatt, Dame A(ntonia) S(usan). W: The Oxford Companion to English Literature. Margaret Drabble (red.). Oksford: Oxford University Press, 2000. ISBN 0-19-866244-0. (ang.).