5 Kołobrzeski Pułk Piechoty
Ten artykuł dotyczy 5 Kołobrzeskiego Pułku Piechoty. Zobacz też: 5 Pułk Piechoty – inne pułki piechoty z numerem 5. |
Historia | |
Państwo | Polska |
---|---|
Sformowanie | 1943 |
Rozformowanie | 1958 (przeformowanie) |
Nazwa wyróżniająca | Kołobrzeski |
Tradycje | |
Nadanie sztandaru | 10 października 1948[1] |
Kontynuacja | 5 pułk zmechanizowany |
Dowódcy | |
Pierwszy | płk Antoni Szabelski |
Organizacja | |
Numer | JW 1228[2] |
Dyslokacja | Piotrków Trybunalski[3] |
Rodzaj wojsk | Piechota |
Podległość | 2 Warszawska Dywizja Piechoty[3] |
Odznaczenia | |
5 Kołobrzeski Pułk Piechoty (5 pp) – oddział piechoty ludowego Wojska Polskiego.
Pułk został sformowany latem 1943, w ZSRR, w składzie 2 Dywizji Piechoty im. Jana H. Dąbrowskiego.
Żołnierze pułku
- Z tym tematem związana jest kategoria: żołnierze 5 Kołobrzeskiego Pułku Piechoty.
Dowódcy
- ppłk / płk Antoni Szabelski (26 VIII 1943 – 6 VIII 1945)
- mjr Leonid Królikowski (VIII – X 1945)
- ppłk Jan Wantuch (X 1945 – IV 1946)
- płk Kazimierz Sikorski (od IV 1946)
Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[4]
- mjr Aleksander Fomin
- st. szer. Władysław Frydrych
- chor. Oskar Halpern
- szer. Rubin Kuperman
- st. sierż. Jerzy Kurek
- kpt. Adam Paszt
- por. Zbigniew Reszke
- płk Antoni Szabelski
- por. Stanisław Wąsowicz
- kpr. Michał Zawadzki
Skład etatowy
- 3 bataliony piechoty
- kompanie: dwie fizylierów, przeciwpancerna, rusznic ppanc, łączności, sanitarna, transportowa
- baterie: działek 45 mm, dział 76 mm, moździerzy 120 mm
- plutony: zwiadu konnego, zwiadu pieszego, saperów, obrony pchem, żandarmerii
Razem: 2915 żołnierzy – w tym 276 oficerów, 872 podoficerów, 1765 szeregowców.
Sprzęt:
- 162 rkm
- 54 ckm
- 66 rusznic ppanc
- 12 armat ppanc 45 mm
- 4 armaty 76 mm
- 18 moździerzy 50 mm
- 27 moździerzy 82 mm
- 8 moździerzy 120 mm
Marsze i działania bojowe
Pułk po krótkim przeszkoleniu i złożeniu przysięgi dotarł na front nad Wisłę w lipcu 1944. W sierpniu po raz pierwszy wszedł do walki walcząc o zdobycie przyczółka na lewym brzegu rzeki w rejonie Puław. Następne bitwy w których brał udział to walki na przyczółku warecko-magnuszewskim, przełamanie Wału Pomorskiego pod Borujskiem i Wierzchowem, a następnie pod Kamieniem Pomorskim. 15 marca 1945 żołnierze pułku w Dziwnówku dokonali symbolicznego aktu zaślubin Polski z Bałtykiem. W operacji berlińskiej pułk wyróżnił się w walkach nad Starą Odrą, Kanałem Ruppinera i o Linum.
W uznaniu szczególnych zasług oraz męstwa wykazanego w ciężkich bojach pułk został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari V klasy.
Na podstawie rozkazu Nr 079 Naczelnego Dowódcy Armii Radzieckiej z dnia 4 maja 1945 pułk został wyróżniony mianem „Kołobrzeski” chociaż nie brał udziału w bitwie o Kołobrzeg[5]. Ponieważ rozkaz wydał Józef Stalin, pomyłka nigdy nie została sprostowana.
Okres służby pokojowej
Działając w składzie wojsk okupacyjnych pułk stacjonował w Disenchen. Po krótkim pobycie w Niemczech powrócił do kraju i rozpoczął pokojowy okres swojej historii. Początkowo pełnił służbę na granicy polsko-czechosłowackiej. Ochraniał odcinek od Krzanowic do Gołuszowic. Jego sztab stacjonował w Głubczycach.
Następnie został przeniesiony do Hrubieszowa. Po rocznym pobycie pułk przybył do Piotrkowa Trybunalskiego, gdzie od kwietnia 1949 pełnił służbę garnizonową.
10 października 1948 otrzymał sztandar ufundowany przez społeczeństwo Piotrkowa Trybunalskiego.
W połowie maja 1949 przeniesiony został do Szczecina i wszedł w skład 12 Dywizji Piechoty[6]. Ze stolicą Pomorza Zachodniego pułk związany był przez kolejne lata przechodząc w tym czasie szereg zmian organizacyjnych i zmieniając swój charakter z pułku piechoty na pułk zmechanizowany.
- Osobny artykuł: 5 Pułk Zmechanizowany.
Miejsce stacjonowania jednostki
- Głubczyce – 1945
- Częstochowa – koszary Zawada – do listopada 1945
- Hrubieszów – do lipca 1946
- Piotrków Trybunalski – do 1949
- Szczecin – ul. Wojska Polskiego
Przypisy
- ↑ Sztandar ufundowało społeczeństwo Piotrkowa Trybunalskiego
- ↑ Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP Nr 053/Org. z 30.03.1946
- ↑ a b Kajetanowicz 2005 ↓, s. 427.
- ↑ Margules 1967 ↓, s. 392.
- ↑ Rozkaz ogólny Nr 0188 dowódcy 1 Armii WP z dnia 6 maja 1945.
- ↑ Kajetanowicz 2005 ↓, s. 429.
Bibliografia
- Dariusz Faszcza: Z dziejów 12 Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2005. ISBN 83-11-10131-0.
- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
- Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, T. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
- Józef Margules: Piechurzy kołobrzeskiej piątki. Z dziejów 5 Kołobrzeskiego pułku piechoty. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1967.
- p
- d
- e
Korpusy |
|
---|---|
Dywizje (DP) | |
Brygady | |
Pułki (pp) | |
Bataliony | |
Broń strzelecka |
- Artyleria polska na froncie wschodnim
- Wojsko Polskie w ZSRR
- Polska broń pancerna na froncie wschodnim
- p
- d
- e
Rodowód |
|
---|---|
Instytucje centralne | |
Formacje | |
Struktura organizacyjna | |
Działania wojsk |
|
Stalinizm w wojsku | |
Szkolnictwo wojskowe |
- Agenturalny Wywiad Operacyjny
- Front Polski
- Oddział II SG WP
- oficer polityczny
- Wojskowa Centrala Handlowa
- „Żołnierz Wolności”
- Oznaki rozpoznawcze
- Barwy broni