44 Batalion WOP

44 Batalion WOP

Składnica Materiałowa Głubczyce

Dawny budynek koszarowy ul, Żeromskiego 17 (styczeń 2014)
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1 stycznia 1951
Rozformowanie	1962
Tradycje
Rodowód	47 odcinek WOP 69 batalion OP
Kontynuacja	43 batalion WOP Górnośląska Brygada WOP bg WOP im. Bohaterów Powstań Śląskich w Raciborzu
Dowódcy
Ostatni	ppłk Jan Krasowski
Organizacja
Numer	JW 2502[1]
Dyslokacja	Głubczyce ul. Żeromskiego
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	4 Brygada WOP Górnośląska Brygada WOP Dowództwo WOP
Multimedia w Wikimedia Commons

44 Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza – zlikwidowany samodzielny pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę na granicy polsko-czechosłowackiej.

Składnica Materiałowa Głubczyce – zlikwidowana składnica zaopatrzenia kwatermistrzowskiego Wojsk Ochrony Pogranicza^[2].

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na podstawie rozkazu MBP nr 043/org. z 3 czerwca 1950, na bazie 21 Brygady Ochrony Pogranicza, sformowano 4 Brygadę Wojsk Pogranicza^[3], a 1 stycznia 1951 69 batalion Ochrony Pogranicza przemianowano na 43 batalion WOP^[4] z miejscem dyslokacji w Głubczycach ul. Żeromskiego JW 2502^[5].

Zarządzeniem MSW nr 0104/61/WW z 4 lipca 1961 przeformowano 44 batalion WOP w Głubczycach. Komendę nad strażnicami objęły sąsiednie bataliony: 45. w Prudniku oraz 43. w Raciborzu^[6]. Batalion ostatecznie rozformowano w 1962^[a].

W miejsce rozformowanego batalionu utworzono referat zwiadu podległy sekcji zwiadu 43 batalionu WOP^[7]. Grupa Operacyjna Zwiadu WOP działania operacyjne organizowała i realizowała w zakresie ochrony granicy państwowej, kontrwywiadowczej ochrony kraju, operacyjnej ochrony obiektów oraz zabezpieczenia ładu i porządku w strefie nadgranicznej. Realizowała swoje czynności przy pomocy osobowych źródeł informacji na zapleczu strażnic WOP^[b]:

• Pilszcz
• Bliszczyce
• Krasne Pole
• Równe.

Również utworzona została Składnica Sprzętu Kwatermistrzowskiego podległa sztabowi GB WOP, a następnie dowództwu WOP^[2].

Zarządzeniem nr 012 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 7 maja 1991 w sprawie rozwiązania jednostek WOP oraz utworzenia jednostek organizacyjnych Straży Granicznej Minister Spraw Wewnętrznych polecił z dniem 16 maja 1991 rozwiązać Składnicę Samochodową WOP w Głubczycach istniejącą według etatu nr 44/0133 o stanie osobowym na okres „W” 61 żołnierzy i 2 pracowników cywilnych oraz na okres „P” 72 żołnierzy i 2 pracowników cywilnych^[8].

Straż Graniczna:

15 maja 1991 przestały istnieć Wojska Ochrony Pogranicza, 16 maja 1991 powstała Straż Graniczna^[9], która przejęła obiekty koszarowe w których została utworzona Składnica Samochodowa Komendy Głównej Straży Granicznej. Następnie Śląski Oddział Straży Granicznej, przejął obiekty koszarowe i została utworzona, Grupa Operacyjna Wydziału Ochrony Granicy Państwowej (WOGP), Grupa Techniki i Zabezpieczenia Wydziału Techniki i Zabezpieczenia do zabezpieczenia logistycznego strażnic i granicznych placówek kontrolnych kierunku głubczyckiego, a od 1994 również prudnicko-nyskiego oraz przeniesionej z Prudnika samodzielnej kompanii odwodowej^[10], która w 1999 została przeniesiona do Cieszyna. Po opuszczeniu koszar przez sko, obiekt przekazano gminie.

Struktura organizacyjna

• dowództwo i pododdziały sztabowe^[11] – Głubczyce

W 1954 batalionowi podlegały:

• 223 strażnica WOP Pilszcz
• 224 strażnica WOP Boboluszki
• 225 strażnica WOP Bliszczyce
• 226 strażnica WOP Krasne Pole
• 227 strażnica WOP Równe
• 228 strażnica WOP Pomorzowice.

1 stycznia 1960 batalionowi WOP Głubczyce podlegały:

• 8 strażnica WOP IV kategorii Pomorzowice
• 9 strażnica WOP IV kategorii Równe
• 10 strażnica WOP IV kategorii Krasne Pole
• 11 strażnica WOP IV kategorii Bliszczyce
• 12 strażnica WOP IV kategorii Boboluszki
• 13 strażnica WOP IV kategorii Pilszcz.

Od 1961 do 1962 batalionowi WOP Głubczyce podlegały:

• Strażnica WOP Kietrz
• Strażnica WOP Ściborzyce
• Strażnica WOP Pilszcz
• Strażnica WOP Boboluszki
• Strażnica WOP Bliszczyce
• Strażnica WOP Krasne Pole
• Strażnica WOP Równe
• Strażnica WOP Pomorzowice do 03.07.1961.

Historia

• 1956 – koniec czerwca, początek lipca w okresie tzw. „Wypadków poznańskich”, przy linii granicznej i w strefie działania, odnajdywano pakunki zawierające ulotki z tzw. „bibułą”, przytwierdzone do balonów leżących na ziemi^[12]. W związku z masowością zjawiska, żołnierze otrzymali zezwolenie na użycie broni, celem zestrzelenia nisko przelatujących balonów (nawet jeśli znajdowały się na terytorium czechosłowackim, ale w zasięgu ognia – to samo czynili pogranicznicy czechosłowaccy)^[13].

Żołnierze batalionu

Dowódcy batalionu

• mjr Ludwik Majchrowicz (był w 1951)
• mjr Jan Mikoszewski (był w 1953)
• ppłk Jan Krasowski^[14] (1955–1961).

Kierownicy GOZ WOP

• kpt./mjr Stanisław Pogan (był w 1976)^[15]
• mjr Zdzisław Florczak (21.04.1983–był 31.07.1990)^[16].

Kierownicy składnicy

• kpt. Jan Muryjas (był w 1976)^[c][2]
• chor./st. chor. Ryszard Orlik (był w 1984–był w 05.1991)^[d][17]

Straż Graniczna:

• mjr SG Zenon Demichowicz – do rozformowania^[e].

Kierownik GTiZ

• por. SG/kpt. SG Krzysztof Kołodyński (1991–1999)^[f].

Dowódca sko

• kpt. SG/mjr SG Bogusław Kuliński (1994–1999).

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Jan Ławski: Ochrona granic Polski Ludowej 1945–1948. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowe, 1974.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (194–-1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• JerzyJ. Prochwicz JerzyJ., Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965, Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011, ISBN 978-83-7726-027-2 .
• Stefan Gacek: Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945–1991. Gliwice: Wydawnictwo Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego, 2005.
• Mirosław Kudasiewicz. Z archiwum odkrywcy – Balonowa propaganda. „Tygodnik Prudnicki”. 19(649), s. 8, 2003-05-07. ISSN 1231-904X. 
• HalinaH. Łach HalinaH., System ochrony polskiej granicy państwowej, Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013, ISBN 978-83-935593-8-1 .
• Grzegorz Goryński: Trudne początki – nieznane dokumenty dotyczące narodzin Straży Granicznej i ruchu związkowego. W: Biuletyn 1–2/2012. T. Z historii ochrony granic. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej, 2012, s. 153–204. (pol.).
• Archiwum Straży Granicznej, D WOP sygn. 2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.