Żelazo rodzime

Żelazo rodzime
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

Fe

Twardość w skali Mohsa

4-5

Przełam

haczykowaty lub zadziorowaty

Układ krystalograficzny

regularny

Gęstość minerału

7,88 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

stalowoszara lub prawie czarna

Rysa

stalowoszara, metalicznie błyszcząca

Połysk

metaliczny

Żelazo rodzime – minerał z gromady pierwiastków rodzimych. Minerał bardzo rzadki.

Właściwości

Minerał nieprzezroczysty, kowalny, ciągliwy. Wykazuje silne właściwości magnetyczne. Zazwyczaj zawiera niewielkie domieszki niklu, czasem kobaltu, miedzi, manganu, siarki, węgla. Tworzy skupienia ziarniste, zbite, wyjątkowo tworzy niewielkie kryształy o postaci sześcianu lub ośmiościanu.

Występowanie

W skałach magmowych, najczęściej w bazaltach oraz w meteorytach (najbardziej znany meteoryt żelazny to "Canyon Diablo" z krateru Barringera w Arizonie w USA), również w skałach osadowych.

Miejsca występowania: Na wyspie Disko u wybrzeży Grenlandii (w bazaltach; znajdowano rodzimki o wadze nawet do 20 ton), Missouri, Clinton County (USA; skały osadowe karbonu), Nowy Brunszwik (Kanada; łupki)[1], Hesja (Niemcy). Największy znany kawałek żelaza rodzimego o wadze 60 ton znajduje się w Namibii, jest to meteoryt Hoba.

Zastosowanie

Ze względu na rzadkość występowania, żelazo rodzime nie ma praktycznego zastosowania. Używa się go głównie jako rdzeni elektromagnesów (pętla histerezy jest tym węższa im żelazo jest czystsze). Ma bardzo duże znaczenie naukowe i kolekcjonerskie (wartość handlowa przekracza niekiedy wartość takich samych wagowo samorodków srebra).

Przypisy

  1. Andrzej Bolewski, Andrzej Manecki, Mineralogia szczegółowa, Wyd. Polskiej Agencji Ekologicznej, Warszawa, 1993, ISBN 83-85636-03-X
Encyklopedia internetowa (gatunek mineralny):
  • SNL: tellurisk_jern
Identyfikatory zewnętrzne:
  • identyfikator minerału w Mindat: 38131