Łopian gajowy

Łopian gajowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Carduoideae

Rodzaj

łopian

Gatunek

łopian gajowy

Nazwa systematyczna
Arctium nemorosum Lej.
Mag. Hort. (Liège) 1 289 1833
Multimedia w Wikimedia Commons

Łopian gajowy (Arctium nemorosum Lej.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Jako gatunek rodzimy występuje w Europie[3]. W Polsce rośnie w rozproszeniu na obszarze całego kraju z wyjątkiem części centralnej[4].

Morfologia

Łukowato przewisające gałązki
Przekrój poprzeczny przez ogonek liściowy
Łodyga
Wzniesiona, rozgałęziona, o łukowato odstających, a później zwisających gałązkach, do 3 m wysokości.
Kwiaty
Purpurowe, zebrane w lekko, pajęczynowato osnute koszyczki szerokości 2,5-4 cm, ustawione groniasto nad sobą. Okrywa długości kwiatów. Łuski okrywy haczykowate na szczycie. Wewnętrzne łuski okrywy purpurowe. Szczeciniaste plewinki niewiele krótsze od wewnętrznych łusek okrywy[5].
Owoc
Niełupka długości 7,5-9 mm.

Biologia i ekologia

Roślina dwuletnia, hemikryptofit. Rośnie w lasach i zaroślach. Kwitnie w lipcu i sierpniu. Owoce rozsiewane są głównie przez zwierzęta (zoochoria), do sierści których koszyczki kwiatowe przyczepiają się haczykowatymi łuskami okrywy koszyczka. Gatunek charakterystyczny zespołu Arctietum nemorosi[6].

Zmienność

Tworzy mieszańce z łopianem mniejszym (Arctium minus).

Zagrożenia i ochrona

Gatunek umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii DD (stopień zagrożenia nie może być określony)[7].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2014-01-23]  (ang.).
  3. Arctium nemorosum na Germplasm Resources Information Network (GRIN) [dostęp 2014-01-23].
  4. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
  5. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
  6. WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
  7. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  • SNL: skyggeborre
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 41270
  • EUNIS: 153371
  • FloraWeb: 549
  • GBIF: 5393111
  • identyfikator iNaturalist: 735487
  • IPNI: 77072591-1
  • ITIS: 36547
  • NCBI: 1532270
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): gcc-11163
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:77072591-1
  • Tela Botanica: 6097
  • identyfikator Tropicos: 2709332