Zaak-Aleksandr Dolmatov

De zaak-Dolmatov betreft (de omstandigheden rond) de zelfmoord van de Russische activist en asielzoeker Aleksandr Joerjevitsj Dolmatov (Russisch: Александр Юрьевич Долматов; 12 september 1976 – Rotterdam, 17 januari 2013) in een cel in een Nederlands detentiecentrum.

Aleksandr Dolmatov was ingenieur en werkzaam in een bedrijf dat raketten bouwt. Hij was lid van de oppositiegroep Het Andere Rusland en nam deel aan acties in het kader van Strategie-31. Op 6 mei 2012 werd hij gearresteerd tijdens een demonstratie in Moskou. In juni 2012 vluchtte hij naar Nederland en vroeg asiel aan. Dolmatov beweerde in Rusland bedreigd te zijn door de geheime dienst.[1] Vanaf september durfde hij nauwelijks meer te spreken over bepaalde zaken in Rusland uit angst landverraad te plegen.[2] In december 2012 werd zijn asielaanvraag geweigerd, waartegen hij in beroep ging.[3] Op 17 januari 2013 pleegde hij zelfmoord door zichzelf op te hangen in zijn cel in een terugkeercentrum in Rotterdam.

Op 18 januari 2013 werden bij de Nederlandse consulaten in Moskou, Sint-Petersburg en Kiev herdenkingsbijeenkomsten voor Dolmatov gehouden.[4]

Een onderzoek door de Inspectie Veiligheid en Justitie bracht aan het licht dat er door diverse organisaties in de vreemdelingenketen fouten waren gemaakt in deze zaak. Abusievelijk werd in het computersysteem INDiGO ingevoerd dat Dolmatov "verwijderbaar" (uitzetbaar uit Nederland) was. Later bleek in 300 gevallen dit vinkje abusievelijk te zijn aangevinkt. Na een eerdere zelfmoordpoging werden geen maatregelen genomen en werden verpleegkundigen onvoldoende daarover geïnformeerd waardoor deze besloten hem niet in een observatiecel te plaatsen. Volgens de Inspectie had hij niet in vreemdelingenbewaring gezet mogen worden en kreeg hij niet de juiste rechtsbijstand.[5]

Aan het eind van een Tweede Kamerdebat op 18 april, dat inclusief schorsingen van 10 uur 's ochtends tot 11 uur 's avonds duurde, steunden de SP, GroenLinks, D66, het CDA, de ChristenUnie en de Partij voor de Dieren een motie van wantrouwen tegen verantwoordelijk staatssecretaris Fred Teeven. De motie werd verworpen met 96 stemmen tegen en 48 voor.[6]

Externe links

  • Rapport: Het overlijden van Alexander Dolmatov, Inspectie Veiligheid en Justitie, 12 april 2013
  • Kort verslag en uitgebreid verslag van het Dolmatovdebat, Tweede Kamer, 18 april 2013
Bronnen, noten en/of referenties
  1. ↑ Rus wil politiek asiel in Nederland, NOS Nieuws, 26 juni 2012
    Zelfmoord activist Aleksandr Dolmatov in detentiecentrum, de Gelderlander, 17 januari 2013
  2. ↑ 'Dolmatov mocht voor zelfmoord niet eens zijn moeder bellen', Algemeen Dagblad, 17 april 2013
  3. ↑ Moeder Dolmatov wil opheldering, NOS Nieuws, 21 januari 2013
  4. ↑ Teeven stelt onderzoek in naar dood Russische asielzoeker 'die onterecht vastzat', NRC Handelsblad (18 januari 2013)
    Picket in memory about the Russian member of the opposition Aleksandr Dolmatov, UNIAN (18 januari 2013)
    Protest bij NL ambassade Moskou, NOS Nieuws, 18 januari 2013
    Weer protest bij ambassade NL, NOS Nieuws, 23 januari 2013
  5. ↑ 'Overheid maakte meerdere fouten in zaak-Dolmatov', NRC Handelsblad, 12 april 2013
  6. ↑ Motie Gesthuizen c.s. over het opzeggen van het vertrouwen in de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie (18 april 2013). Gearchiveerd op 8 juni 2021. Geraadpleegd op 8 juni 2021.