Ebaketa (multzo-teoria)

A eta B multzoen ebakidura, A ∩ B.

Matematikan, multzo-teoriaren barruan, ebaketa multzoen artean definitzen den eragiketa bat da. Eragiketa horrek multzo bat sortuko du, ebakidura multzoa deiturikoa, zeinek multzoetako elementu komunak biltzen dituen. Ebaketa adierazteko, {\displaystyle \cap } ikurra erabiltzen da, eta ebaki irakurtzen da. Izan bitez A , B X {\displaystyle A,B\subseteq X} bi multzo, orduan, A eta B ren ebakidura, A B {\displaystyle A\cap B} bidez adierazten da (A ebaki B irakurtzen da), A-n eta B-n aldi berean dauden elementuek osatzen dute; A B = { x X   |   x A   e t a   x B } {\displaystyle A\cap B=\{x\in X\ |\ x\in A\ eta\ x\in B\}} .

Grafika edo irudiari erreparatuz, ebakidura adierazteko beste modu bat aurki dezakegu; A B = ( A B ) ( ( A B ) ( B A ) ) {\displaystyle A\cap B=(A\cup B)\setminus ((A\setminus B)\cup (B\setminus A))} non A B {\displaystyle A\cup B} A eta B-ren bildura den, A B {\displaystyle A\setminus B} A multzoari B multzoko elementuak kentzea den eta B A {\displaystyle B\setminus A} B multzoari, A multzoko elementuak kentzea den.

Adibidez, B = {1, 2, 3, 4, 8, 9} eta A = {3, 4, 5, 6} badira, orduan A ∩ B = {3, 4}.

Sinboloa
Izena Esanahia Adibideak
Ahoskera
Adarra
Ebaketa A B {\displaystyle A\cap B} (A eta B multzoen ebakidura, hots, Aldi berean A-koak eta B-koak diren elementuen multzoa)
«a ebaki be»
{ x R | x 2 = 1 } N = { 1 } {\displaystyle \{x\in \mathbb {R} \;|\;x^{2}=1\}\cap \mathbb {N} =\{1\}}
«... ebaki ...»
Multzo-teoria

Bi multzoen ebakidura multzo hutsa denean, hau da, komunean elementurik ez dituztenean, izan bitez bi multzo A , B X {\displaystyle A,B\subseteq X}   e t a   A B = {\displaystyle \ eta\ A\cap B=\emptyset } , orduan, multzo hauek disjuntuak direla esaten da.

Definizioa

A eta B multzoak kontuan izanda, A {\displaystyle \cap } B A-n eta B-n aldi berean dauden elementuek osatzen dute:

A B = { x X   |   x A   e t a   x B } {\displaystyle A\cap B=\{x\in X\ |\ x\in A\ eta\ x\in B\}}

Adibidea:

{1, 2, 3, 4} {\displaystyle \cap } {5, 2, 1} = {1, 2}

Ebakidura orokortua

Bi multzo baino gehiagoko multzo kopuru mugatu baten ebakidura defini daiteke.

· Multzo-familia indizeduna izanik, ebakidura orokortua honela adierazten da:

i 1 A i = { x   |   i I , x A i } {\displaystyle \bigcap _{i\in 1}A_{i}=\{x\ |\ \forall i\in I,x\in A_{i}\}}

Beraz,

A 1 A n = i = 1 n A i = { a X   |   a A i ,   i = 1 , , n } {\displaystyle A_{1}\cap \ldots \cap A_{n}=\bigcap _{i=1}^{n}A_{i}=\{a\in X\ |\ a\in A_{i},\ i=1,\ldots ,n\}}

Ebaketaren propietateak

Propietate idenpotentea

A A = A {\displaystyle A\cap A=A}

Trukatze-legea

A B = B A {\displaystyle A\cap B=B\cap A}

Elkartze-legea

A B C = ( A B ) C = A ( B C ) {\displaystyle A\cap B\cap C=(A\cap B)\cap C=A\cap (B\cap C)}

Azpimultzoen ebaketa

A eta B multzoak baditugu, non A B {\displaystyle A\supset B} (A-k parte du B), orduan A B = B {\displaystyle A\cap B=B}

Bi multzo osagarriren ebaketa

A eta Ac multzoak baditugu, non Ac A multzoaren osagarria den, hau da, A multzoan ez dagoena bertan dago, orduan A A c = {\displaystyle A\cap A^{c}=\emptyset } .

Erlazioa bilketa eta ebakiduraren artean: Banatze-legea

  • A ( B C D . . . ) = ( A B ) ( A C ) ( A D ) {\displaystyle A\cup (B\cap C\cap D...)=(A\cup B)\cap (A\cup C)\cap (A\cup D)} ...
  • A ( B C D . . . ) = ( A B ) ( A C ) ( A D ) {\displaystyle A\cap (B\cup C\cup D...)=(A\cap B)\cup (A\cap C)\cup (A\cap D)} ...

Ikus, gainera

  • Ebaketa (probabilitatea)

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q185837
  • Commonscat Multimedia: Intersection (set theory) / Q185837

  • Identifikadoreak
  • GND: 4327382-8
  • Wd Datuak: Q185837
  • Commonscat Multimedia: Intersection (set theory) / Q185837